Mediacja jest pozasądowym sposobem zakończenia zaistniałego między przedsiębiorcami sporu. Jej odformalizowany charakter daje uczestnikom mediacji idealne warunki do wypracowania satysfakcjonujących obie strony postanowień ugody. Mediator nie w tym procesie jest sędzią ani arbitrem – jego rolą nie jest rozstrzyganie zaistniałego między stronami sporu. Mediator usprawnia komunikację między stronami i pomaga uczestnikom mediacji w wypracowaniu satysfakcjonującego obie strony rozwiązania. Największe zalety mediacji to szybkość zakończenia konfliktu, oszczędność kosztów (zawarcie ugody w toku postępowania sądowego powoduje zwrot 3/4 opłaty sądowej od pozwu), elastyczność w wyznaczaniu miejsca i terminu, brak zbędnego formalizmu, a także poufność postępowania.

Innym alternatywnym sposobem rozwiązywania sporów jest arbitraż. Jego istotą jest powierzenie przez strony sporu gospodarczego kompetencji do jego rozstrzygnięcia osobie będącej specjalistą w dziedzinie, której dotyczy konflikt. Wśród zalet arbitrażu wymienia się fachowość arbitrów, poufność, szybkość i elastyczność postępowania, a także brak zbędnego formalizmu.

W 2014 roku Ministerstwo Gospodarki zainicjowało Projekt „Centra Arbitrażu i Mediacji – projekt pilotażowy”, w ramach którego powołano w Polsce sześć regionalnych, działających wg jednolitych zasad, Centrów Arbitrażu i Mediacji (CAM): w Białymstoku, Katowicach, Krakowie, Lublinie, Poznaniu i Warszawie. Rolą centrów jest świadczenie usług mediacji i arbitrażu w rozwiązywaniu konkretnych sporów gospodarczych, a co za tym idzie obniżenie kosztów i skrócenie czasu ich rozstrzygania. Przyczyni się to do obniżenia kosztów rozwiązywania konfliktów ponoszonych przez przedsiębiorców, w szczególności poprzez zmniejszenie finansowych obciążeń związanych z postępowaniem sądowym oraz skrócenie czasu rozstrzygania sporów.

Projekt zakłada podniesienie poziomu wiedzy oraz wzrost świadomości na temat alternatywnych metod rozwiązywania sporów (ADR), w szczególności gospodarczych, poprzez podejmowanie działań edukacyjno-szkoleniowych oraz promocyjnych. Wśród partnerów są organizacje przedsiębiorców, izby gospodarcze i uczelnie wyższe.

Częścią opisywanej inicjatywy jest portal internetowy dotyczący tematyki mediacji i arbitrażu, który został uruchomiony ostatnim czasie. Jego celem jest upowszechnianie działalności świadczonej przez regionalne Centra Arbitrażu i Mediacji. Portal jest dostępny pod adresem

www.mediacjegospodarcze.gov.pl oraz www.caim.gov.pl.

Na portalu znajdują się informacje na temat centrów, m.in.: dane kontaktowe, listy dostępnych mediatorów i regulaminy ich działania. Są tam również publikowane informacje o szkoleniach oraz organizowanych przez nie konferencjach i seminariach. Ponadto w celu przybliżenia przebiegu procesu mediacji na portalu publikowane są przykłady konkretnych sporów (studia przypadku) rozwiązanych przy zastosowaniu mediacji. Znajdą się na nim również wzorce umów z klauzulą mediacyjną, które będą mogły być wykorzystywane przez przedsiębiorców.

Przygotowany portal i promocja działalności podejmowanych przez CAM stanowi uzupełnienie działań legislacyjnych podejmowanych na rzecz zwiększenia wykorzystania mediacji i arbitrażu przy rozwiązywaniu sporów gospodarczych – pod koniec lipca 2015 r. Sejm przyjął ustawę dotyczącą wspierania polubownych metod rozwiązywania sporów.

Źródło: Portal Innowacji

Autor: Paweł Chaber